Nie idź do sądu, lepiej się dogadaj

Instytucja mediacji została wprowadzona do polskiego systemu prawa karnego za sprawą kodyfikacji karnych z 6 czerwca 1997r., które weszły w życie
z dniem 1 września 1998r.
Początkowo mediacja miała być stosowana przede wszystkim na etapie postępowania przygotowawczego przez prokuratora i to w ściśle określonych przypadkach. Rozwiązania te nie były jednak zgodne z europejskimi standardami
i zostały znowelizowane z dniem 1 lipca 2003r. (art. 23 a kpk). Obecnie możliwość kierowania spraw karnych na drogę postępowania mediacyjnego mają:
w postępowaniu przygotowawczym – prokurator i Policja w postępowaniu sądowym (przed wydaniem wyroku) i wykonawczym (po uprawomocnieniu się wyroku) – sąd.

Mediacja to metoda rozwiązywania konfliktów polegająca na porozumiewaniu się stron w obecności neutralnej osoby trzeciej. W procesie karnym mediacja jest próbą doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania konfliktu karnego w drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale mediatora. Mediator musi być osobą bezstronną, która nie reprezentuje interesów ani ofiary ani sprawcy przestępstwa, a której zadaniem jest wspieranie przebiegu negocjacji, łagodzenie powstającego napięcia i pomoc w wypracowaniu porozumienia.

Przekazanie sprawy do postępowania mediacyjnego może nastąpić wyłącznie
z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i oskarżonego. Strony postępowania karnego muszą zatem świadomie i dobrowolnie wyrazić zgodę na uczestniczenie
w mediacji.

Mediacja jest wskazana, gdy:

między stronami istnieje łączący ich stosunek (bliski, stały kontakt)

zdarzenie będące powodem konfliktu ma charakter jednostkowy

konflikt istnieje od niedługiego czasu

strony zdają sobie sprawę, że brak porozumienia może doprowadzić do niepożądanego rozwiązania.